Białoruś w Białymstoku

Herb Białegostoku – Polska, Białoruś i Litwa w jednym

Białystok, jedno z wojewódzkich miast na wschodzie Polski przy granicy w Białorusią czyli państwem, z którym przez wieki żyliśmy w zgodzie będąc razem w Unii. I właśnie o związkach z Białorusią (i przy okazji z Litwą) ma być ten krótki tekst.

Białoruś, może nie zawsze zauważalna, jest nieustannie obecna w stolicy Podlasia, nie tylko poprzez liczną grupę podlaskich Białorusinów. Odwołań i nawiązań do wspólnej historii i dziedzictwa jest mnóstwo, począwszy od herbu Białegostoku i Województwa Podlaskiego. Pierwszy przykład – herb Białegostoku – doskonale podkreśla wspólnotę dziejów. Znajduje się na nim Orzeł w koronie i Pogoń będąca jednocześnie herbem Wielkiego Księstwa Litewskiego (WKL), a obecnie symbolem narodowym zarówno Litwy jak i Białorusi.

Odniesień do naszej wspólnej historii jest oczywiście więcej. Postanowiłem przybliżyć w tym tekście, rzecz błahą, na którą zdecydowana większość z nas nie zwraca uwagi – nazwy białostockich ulic. Poniższa notka ma być krótką historia obrazkową, o tym jak Białystok jest blisko „wschodu”, Białorusi i Litwy oraz ile Białorusi i Litwy, poprzez nazwy ulic, jest ciągle w Białymstoku. A miasta Wielkiego Księstwa Litewskiego jakie są upamiętnione w Białymstoku to m.in. (alfabetycznie): Baranowicze, Brześć, Grodno, Kowno, Lida, Mohylew, Nowogródek, Pińsk, Skidel, Słonim, Wilno, Witebsk, Wołkowysk.

Ulice z „Wielkiego Księstwa Litewskiego”

Zacznę od ulic najbardziej znanych. Ulica (używana jest również nazwa” Szosa”) Baranowicka to jedna z głównych białostockich dróg wylotowych na wschód. Obecnie prowadzi do granicy Państwa i przejścia granicznego w Bobrownikach.  Do 1915 r. stanowiła część linii komunikacyjnej zwanej Białostockoje-Baranowiczeskoje-Strategiczskoje-Wojennoje-Szosse. Przy okazji jest to jedna ze starszych ulic w Białymstoku. Nazwę zawdzięcza miastu Baranowicze.

Ulica Baranowicka

Ulica Brzeska

Ulica Grodzieńska

Ulica Mohylowska

Przy okazji kolejnej ulicy rodem „z Białorusi” mała sugestia w stronę urzędników zajmujących się tabliczkami z nazwami ulic. Otóż nie udało mi się znaleźć tabliczki z napisem ul. Pińska. Warto to naprawić. Oczywiście zgłoszę oficjalnymi kanałami brak takiej tabliczki.

Ulica Pińska

Ulica Świsłocka

Ulica Witebska

Ulica Wołkowyska

Ulica Skidelska

Ulica Lidzka

Ulica Nowogródzka

Na zakończenie kolejna „białoruska” ulica z tych, jak się wydaje, powszechnie znanych. Otóż jeden z głównych budynków administracji samorządowej – Urząd Miejski w Białymstoku – znajduje się przy ulicy Słonimskiej. Ulica zawdzięcza swoją nazwę miastu Słonim.

Ulica Słonimska

Są także ulice „litewskie”.

Ulica Wileńska

Ulica Kowieńska

Ps. Nie można zapomnieć też o ulicach „ukraińskich”. Niedaleko centrum są ulice: Kijowska oraz Odeska, którą rozsławia gmach Opery i Filharmonii Podlaskiej. Więcej o nazwach białostockich ulic znajdziecie w publikacji Archiwum Państwowego w Białymstoku dostępnej w sieci.
Ps2. Oprócz tego są oczywiście w Białymstoku ulice o nazwie Białoruska, Litewska i Ukraińska. Kto – bez zaglądania do google maps odgadnie gdzie są te ulice?

Radek Puśko